Witte uitslag

Witte uitslag op bestrating

U ziet het wel eens op trottoirs of op de muren van huizen: witte vlekken. Deze zogenaamde "witte uitslag" of "uitbloei" komt het meest voor bij grijs beton of betonproducten waaraan een kleurstof is toegevoegd. Tegels of klinkers met een deklaag, zoals bijvoorbeeld grindtegels, zijn er niet gevoelig voor.

Wat is witte uitslag?

Beton wordt gemaakt door vermenging van zand, grind, cement en water. Het is dus eigenlijk een natuurlijk product. Bij natuurlijke processen kun je niet alle factoren in de hand houden. De natuur gaat zijn eigen gang. Bij beton is van de vier basiscomponenten het cement de boosdoener. Dit kan een chemische reactie gaan vormen met water, waardoor vrije kalk wordt gevormd. Deze zet zich af op het betonoppervlak. De kalkafzetting gaat daarna een reactie aan met kooldioxide uit de lucht, waardoor een calciumcarbonaat ontstaat. Zo ontstaan dan de witte vlekken op de bestrating.

Wanneer ontstaat het?

Er zijn twee situaties waarbij witte uitslag kan ontstaan: bij de productie, door het aanmaakwater (primaire uitslag) of later, door regen (secundaire uitslag). De primaire uitslag komt niet of nauwelijks voor. De zeer goede verdichting van de mortel en de lage watercementfactor werken zeer gunstig op het tegengaan van witte uitslag. Primaire uitslag bij de productie van beton is dan ook zo goed als uitgesloten. Heeft een betonproduct te lijden onder witte uitslag, dan komt dat doordat na de productie de chemische reactie van cement en water gewoon doorgaat. Tijdens de opslag of na plaatsing kunnen de tegels - vooral tijdens regenbuien - een teveel aan water opnemen, dat na de bui weer wordt afgestoten. Het gevolg: secundaire uitslag.

Wat is er aan te doen?

Aan witte uitslag kunt u eigenlijk niets doen. Het calciumcarbonaat dat ontstaat, is praktisch niet van het betonoppervlak te verwijderen zonder dat het product zelf wordt aangetast. Het enige dat helpt is geduld, want alle witte uitslag verdwijnt op den duur vanzelf. Door het kooldioxide in de lucht, verandert het calciumcarbonaat langzaam in een stof die wel oplosbaar is in water. Het probleem lost zichzelf dus op. Nu is gebleken dat zure verontreinigingen in de lucht, zoals koolzuur en zwaveldioxide het proces versnellen. Met andere woorden: witte uitslag verdwijnt sneller op plaatsen met veel industrie dan in gebieden met zuivere zee- en berglucht.

Uitbloei komt vaak in de lente/zomer veel voor, geregeld nat en extreem warm weer.
Uitbloei heeft twee oorzaken, oplosbare zouten en kalkdelen. Oplosbare zouten zijn in geringe omvang in klei aanwezig en daarmee in de straatbaksteen. Daar is niets aan te doen, straatbaksteen blijft een natuurproduct. Oplosbare zouten zullen door weersinvloeden zoals regen veelal verdwijnen.

Meestal komt de uitbloei uit het zand in de onder baan, zand bevat in veel gevallen kalk, denk daarbij aan resten van schelpen. Bij vochtig weer en vervolgens weer droog/warm weer wordt vocht samen met het aandeel kalk eerst door de straatbaksteen getrokken (capillaire werking), het water verdampt en de kalk blijft aan het oppervlak van de bestrating achter. Regenval moet het straatwerk weer schoonspoelen, en reiniging maakt het vaak alleen maar erger. Op die plaatsen waar geen regen komt zoals bij overstekken en carports is schrobben van de bestrating dan ook aan te bevelen.

Over het algemeen bij uitbloei: geduld is in deze een schone zaak!

Tip van onze binnendienst medewerkers:

Voorzie de laatste 3 tot 5cm van de onder baan van een fijne split of metselzand, dit voorkomt vaak een uitbloei! 

Zoals bovenstaand beschreven worden klachten omtrent witte uitslag nooit gegrond verklaard. Deze uitslag verdwijnt vanzelf.